Müslümanlık ve Hristiyanlığın İnanç Öğretilerinde ÖTEKİ GERÇEKLER,
Su Yayınları, İstanbul-2006
SU YAYINEVİ (Recep Tatar, Yayınevi sahibi)
Cağaloğlu Yokuşu Evren Han No. 29 Kat 3/53
Cağaloğlu İstanbul
Tel: (0090) 212 512 16 68
ÖNSÖZ
İki bölüme ayırdığımız bu kitabı, Kur’an’a ilişkin farklı değerlendirmeler ve ortodoks inanç ve düşüncelere aykırı ve karşıt yorumlar, araştırma-inceleme ve çeviri yazılarımızdan oluşturduk.
Birinci bölümde, İslamın kutsal kitabı Kuran’a ilişkin çeşitli görüş ve değerlendirmeleri ve (sistematiği) üzerinde yazılmış tarihsel ve psiko-sosyolojik yorumları araştırdık. Düşüncemiz odur ki Kuran, yatak odalarına asılı süslü kılıflar veya küçültülüp gümüş kutular içinde boyunlarda muska gibi taşınan kitap olmaktan artık çıkartılmalı. İnsanlığa sunuluş amacına uygun olarak ana dilde anlayarak okunup öğrenilmeli, sayfa sayfa didiklenmelidir; içeriği hakkında gerçek bilgi sahibi olup akıl ve bilinçle yaklaşılmalıdır. Ayrıca, Batı’da Kutsal metinler üzerinde yapıldığı gibi, bilimsel araştırmalara konu olmalı; tartışılıp irdelenmelidir Kuran. Kapağını açmadan binlerce kez öpüp alına götürdükten sonra, evin en mutena köşesinde saklamak, onu putlaştırmak kutsal kitabın insanlığa getirdiği dinin özüne tamamıyla aykırıdır. Bu davranış biçimleriyle Kuran’a karşı –dinsel söylemle- en büyük günah işlenmektedir.
Kur’an, tabu olmaktan, dokunulmaz olmaktan çıkartılıp, üzerinde bilimsel tartışmalar yapıldığında kutsallığını yitirmez, tersine çağa uygun yorumlarla değeri yükselir. İnananları Tanrıya daha da yaklaştırır.
Kuran’ın inişi, yazılışı, kaynakları, vahiylerin algılanışı; karşı çıkanların dayanakları, Kuran’ın anlaşılırlığı, belirsizliği; Kuran yazıcıları ve esinlenilen kişiler, Muhammed’in öğretmenleri; Mekke ve Medine Surelerindeki farklılaşmalar; ilk üç halifenin Kuran derlemesi ve resmi Kuran dışındaki surelerin toplanıp yakılması; resmi Kuran metinleri dışındaki çalışmalar; Emevi dönemindeki Kuran üzerinde tahrifatlar vb. konular açıklığa kavuşturulmalı, tartışılmalı. Burada, işte bu konular üzerinde yapılan araştırma ve tartışmalardan örneklemeler sunduk. Ayrıca tanınmış Hintli din bilgini Dr. Asghar Ali Engineer’den Kuran’ın İsmaili batıni (tevil) yorumu, Kuran’ın ve İslamın demokrasi ve laikliğe aykırı olmadığı üzerine birkaç yazısını Türkçeye çevirdik. Yine aynı yazarın, Kur’an ayetlerinin batıni yorumlarına (tavil) sıkça göndermelerde bulunulan ve “Aleviliğin Doğuşu” kitabımızda (s.154-162) İkhvan us-Safa Risaleleri üzerinde yazdığı değerlendirmeyi de kısaltarak buraya aldık. Bilimsel namusa öncelik veren, çıkarlarından arınmış, ilkeli din bilginleri ve tarihçilerin, 21.yüzyılın insanı olduklarını artık göstermeleri ve gerçekleri korkusuzca yazıp konuşmalarını diliyoruz.
Ayrıca 8.yüzyıla ait çok önemli bir proto-Alevi kaynağı olan Ummu’l Kitab’ın W. Ivanow tarafından yazılmış Fransızca özetini çevirerek birinci bölümün son çalışması olarak sunduk. Abbasi İslam İmparatorluğu döneminin başlarında, yönetimin din anlayışına aykırı yorumları içeren Heterodoks İslamın bu kitabı Türkçede ilk kez geniş bir biçimde tanıtılmış olacak. İçinde çok sayıda Kur’an ayetlerinin batıni yorum ve açıklamalarını bulacaksınız.
İkinci bölümde, tarihin bir kesiminde Anadolu’da ortaya çıkıp, Batı Avrupa’ya kadar yayılan karşıt inanç ve düşünce hareketlerini inceledik. Hristiyan heterodoksizmini oluşturmuş; 3.yüzyıldan 14/15.yüzyıla kadar 12 yüzyıla yakın sürmüş ve Batı’da özgür düşünceye ve toplumsal siyasetlere kaynaklık etmiş bulunan Dualist (İkilemci) inançları (Messelianizm, Paulikianizm, Bogomilizm, Katharizm vb.) inceleyip irdeledik ve İslam Heterodoksizmi ile, yani Alevilikle ilişkilerini ve bıraktıkları izleri bulmaya, ortaya çıkarmaya çalıştık.Ve de Ortodoks egemenlerin bu inançlara bağlı topluluklara yaptıkları zulümlere, koğuşturmalar ve büyük kırımlara tanıklık ettik...
Umuyoruz ki bu çalışmalarımız okuyuculara yararlı olur; toplumsal tarihe ve ortodoks/heterodoks inançlara bakış konusunda olumlu tartışmaları birlikte getirir.
İsmail Kaygusuz Londra, Şubat 2006